ในส่วนของการชำระค่าส่วนกลาง ซึ่งมีระบุไว้แล้วใน พ.ร.บ. ว่าด้วยนิติบุคคลอาคารชุด และ หมู่บ้านจัดสรร ระบุไว้ว่าการชำระค่าส่วนกลางเป็นหน้าที่ของเจ้าของร่วม หรือ เรียกให้เข้าใจง่ายว่าผู้ซื้อบ้าน หรือ คอนโดในโครงการจัดสรรนั้นๆ ซึ่งเมื่อจัดตั้งเป็นนิติบุคคลแล้ว ก็มีหน้าที่ในการต้องชำระค่าส่วนกลางเพื่อนำมาเป็นค่าใช้จ่ายแก่ส่วนรวมในค่าบริการสาธารณะต่างๆ ที่ใช้ร่วมกัน แต่ถึงอย่างไรก็มีสมาชิกที่ไม่ทราบ หรือ ตั้งใจที่จะไม่ชำระเงินดังกล่าว ตาม พ.ร.บ. ก็ได้ระบุโทษไว้เช่นกันว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับท่านสมาชิกที่ไม่ได้ชำระ หรือ ค้างชำระเป็นเวลาเท่าใดจึงถือว่ามีความผิด
กรณีอาคารชุดคอนโดมิเนียม
1. หากเลยกำหนดชำระที่กำหนด กรณีไม่จ่ายค่าส่วนกลางชำระภายในวันและเวลาที่แจ้งไปภายในระยะเวลา 6 เดือนจะต้องเสียค่าปรับในอัตราไม่เกิน 12% ทันที และหากมียอดค้างชำระเกิน 6 เดือนขึ้นไป จะต้องเสียค่าปรับในอัตราไม่เกิน 20% ของยอดที่ต้องชำระพร้อมดอกเบี้ย ทั้งนี้การเรียกเก็บค่าส่วนลาง ของแต่ละคอนโดจะไม่เหมือนเหมือน กัน อาทิเช่น อาจจะมีรอบการเรียกเก็บ 3 เดือน / 6 เดือน หรือ 1 ปี
2. ไม่มีสิทธิ์ออกเสียงในที่ประชุม เสียสิทธิการลงคะแนนในที่ประชุม ผู้ที่ไม่ชำระค่าส่วนกลางจะไม่สามารถมีสิทธิออกเสียงลงคะแนนใดๆ ได้ทั้งสิ้น ถึงแม้จะสามารถเข้าร่วมฟังการประชุมใหญ่ได้ก็ตาม
3. ไม่ได้รับ ใบปลอดหนี้ ไม่สามารถโอนกรรมสิทธิ์ได้ เมื่อมีการซื้อ-ขาย หรือโอนกรรมสิทธิ์ใดๆ เจ้าของต้องชำระค่าใช้จ่ายค้างชำระทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าส่วนกลาง เพื่อขอใบปลอดหนี้จากนิติบุคคลอาคารชุดฯ ไปใช้เป็นเอกสารประกอบการยื่นเรื่องที่กรมที่ดิน
4. มีสิทธิ์ถูกยื่นฟ้องร้องเพื่อบังคับให้ชำระหนี้
5. อาจถูกระงับสิทธิ การใช้พื้นที่ส่วนกลางและสิ่งอำนวยความสะดวก
กรณีหมู่บ้านจัดสรร
1. หากเลยกำหนดชำระ จะต้องเสียค่าเบี้ยปรับการชำระค่าส่วนกลางล่าช้า 10% ของยอดค่าค้างชำระ ตามประกาศคณะกรรมการจัดสรรที่ดิน
2. ไม่ชำระค่าส่วนกลางหรือค้างชำระค่าส่วนกลาง 3 เดือนขึ้นไป อาจถูกระงับการให้บริการหรือการใช้สิทธิในสาธารณูปโภคต่างๆ เช่น การถอดสิทธิ์ใช้คีย์การ์ดเข้าออกหมู่บ้าน/ไม่บริการเก็บขยะ/การเข้าใช้พื้นที่ส่วนกลางต่างๆ ฟิตเนต สระว่ายน้ำ ฯลฯ
3. ไม่ชำระค่าส่วนกลางหรือค้างชำระค่าส่วนกลาง 6 เดือน นิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรร ฯ มีอํานาจระงับการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมในการทำธุรกรรมต่างๆ ไม่สามารถโอนกรรมสิทธิ์และซื้อขายใดๆ ในกรมที่ดินได้
4. ไม่ชำระค่าส่วนกลางหรือค้างชำระค่าส่วนกลางเกิน 6 เดือน มีสิทธิ์ถูกส่งยื่นฟ้องศาลบังคับคดีได้
อ่านบทความเพิ่มเติม